„Tylko człowiek inteligentny potrafi jeść”, napisał jeden z najsławniejszych francuskich znawców kuchni, Brillat-Savarin. Oznacza to, że zaspokajanie potrzeby może stać się prawdziwym świętem, a nawet sztuką. Jakość potraw i win, sposób ich podania, nakrycie stołu, przyjemność płynąca ze wspólnej biesiady – oto, co sprawia, że posiłek, zarówno codzienny, spożywany w kuchni, jak uroczysty, w gronie gości, szczególnie sprzyja kontaktom międzyludzkim.
NAKRYWANIE STOŁU
Ładnie nakryty stół zachęca do jedzenia, a trzeba naprawdę niewiele, by wydał się gościnny.
Jeżeli spożywamy posiłki w kuchni, naczynia i sztućce używane podczas gotowania powinny być umyte i odłożone na miejsce lub przynajmniej wstawione do zlewu. Jeśli jadamy w pokoju, wszystko, co może być potrzebne, ustawmy na małym stoliczku, tak zwanym pomocniku, kredensie lub tacy, aby uniknąć ciągłego odchodzenia od stołu.
Stół. Jeżeli biesiadników nie obsługuje kelner, na stole stawiamy Wszystko, co będzie potrzebne przy posiłku: solniczkę, pieprzniczkę, karafkę z wodą (butelka wody mineralnej ma prawo pojawić się na stole tylko w czasie codziennych, spożywanych w gronie najbliższych posiłków), butelkę wina na podstawce. Na stół nie trafiają wykałaczki. Na środku zostawiamy miejsce na potrawy. Pokrojone pieczywo układamy w koszyczku wyłożonym serwetką.
Podczas bardziej oficjalnych przyjęć większość tych rzeczy (karafki, koszyk z pieczywem, sztućce do serwowania potraw) pozostawiamy na pomocniku.
Obrus. Codzienny posiłek spożywać możemy na ładnym, kolorowym obrusie lub serwetkach. Aby stół wyglądał uroczyście, potrzebne jest pewne wyrafinowanie. W sklepach bez trudu znajdziemy obrusy i serwetki wszelkich barw. Pod obrus należy podłożyć molton, a zagięcia wygładzić.
Wystawną kolację podajemy na białym obrusie z adamaszku, a przy nakryciach kładziemy białe serwetki. Jeżeli ustawiamy kilka stołów z kolorowymi obrusami, czuwajmy nad harmonią barw i unikajmy pstrokacizny.
Nakrywając do stołu pani domu musi zatroszczyć się, aby goście mieli dość miejsca i mogli swobodnie poruszać rękami (zaleca się przeznaczać sześćdziesiąt centymetrów na osobę).
Menu, kwiaty, bileciki z nazwiskami gości. Stół ozdobiony nawet skromnymi kwiatami wydaje się znacznie bardziej przyciągający. Wystarczy ustawić jeden czy dwa bukieciki, niezbyt wysokie, aby nie przeszkadzały w prowadzeniu rozmów i nie zajmowały miejsca. Kwiaty nie mogą mieć silnego zapachu.
Menu i kartoniki z nazwiskami gości pojawiają się jedynie podczas większych przyjęć. Menu może być pisane odręcznie lub drukowane. Kładziemy je na krańcach stołu, tak, by wszyscy mogli swobodnie po nie sięgać. Nazwiska gości wypisujemy na małych kartonikach i umieszczamy obok kieliszków. Jeżeli podejmujemy dużą liczbę osób, obsługa wręcza gościom plan stołu.
Sztućce. Układamy je po prawej i po lewej stronie talerza, w takiej kolejności, w jakiej powinny być używane (poczynając od zewnątrz). Widelce do wszystkich potraw i do ryb kładziemy po lewej stronie zębami do góry (we Francji – zębami w dół), noże i łyżkę do zupy (wgłębieniem do góry) – po prawej. Widelec do ostryg i szczypce do ślimaków umieszczamy po prawej stronie. Podstawkę pod nóż, mającą chronić obrus, stawia się również po prawej stronie, nie używa się jej jednak podczas oficjalnych przyjęć.
Sztućce deserowe kładzie się na stole tylko wtedy, gdy posiłek spożywany jest w gronie rodzinnym, w innych sytuacjach podaje się je wraz z talerzami deserowymi i umieszcza pomiędzy talerzem a kieliszkami. Powinny być ułożone w kolejności, w jakiej będą używane, a więc: nóż do serów, łyżeczka deserowa, nóż (ostrzem w lewo), widelec do owoców (zębami w prawo).
Podczas uroczystych posiłków po obu stronach talerza nie powinno znajdować się równocześnie więcej niż po trzy sztućce.
Sztućce do serwowania dań leżą na środku stołu lub na pomocniku, obok pani domu, jeśli jest to proste przyjęcie bez obsługi. Kiedy przyjęcie jest bardziej uroczyste, kelner wnosi dania wraz ze sztućcami. Wyspecjalizowane sklepy oferują szeroką gamę nakryć o konkretnym przeznaczeniu – łopatki do ciast, łyżki do sosów, do warzyw, do szparagów.
